Dünya Gazetesi’nin “Babam ve Ben” Eki’nde Faydam’ın Hikayesine Yer Verildi

Yurt dışına yerli teknoloji ihraç bir firma, Faydam Bilgi Teknolojileri.Temelleri ise 1987 yılında Lisede sınıfta kalan oğluna bilgisayar hediye
eden İsmet Erden’in ileri görüşlülüğü ile atılmış. Aslında hikayenin kökleri, şehrin ilk toptancı şirketlerinden Tuzcular A.Ş’nın kuruluşuna uzanıyor. 1890’lı yıllarda Bulgaristan’dan Eskişehir’e göç eden, Kurtuluş Savaşının her türlü zorluğunu yaşayan, iki defa bakkaliye dükkanları Yunanlılar tarafından yakılan bu ailenin hikayesini Faydam’ın kurucusu Merhum İsmet Erden’in oğlu 4. kuşaktan Haluk Erden anlatıyor bize.

“BAKKALLARI MARKETLERE EZDİRMEK İSTEMEYEN BABAM, MARKET-BAKKAL BİRLİĞİNİ  BAŞLATTI”

Erden, tuzun kaya parçası olarak satıldığı ve in¬sanların el değirmenlerinde çekerek kullandığı o yıllara işaret ederek, “Büyük dedemiz İsa Efendi (He¬perden), bakkaliyesinde değirmen taşından düzenek kurarak, Türkiye’nin ilk değirmende öğütülmüş ve paketlenmiş tuzunun imalatına başlamış. Zamanla Tuzcular diye anılmaya başlanan bakkaliye,Tuzcular markasının da başlangıç hikayesini oluşturuyor esasen.” diyor. İsa Heperden’in kızı Fevziye Heperden ile Hafız İbrahim Erden’in evliliklerinden Mustafa, Kemal, Saadet ve İsmet adında dört evlat dünyaya geliyor. İyice hızlanmış olan dükkanın işlerini bir zaman sonra üç erkek kardeş devralıyor ve Tuzcular aile şirketi toptancılık alanında adını duyuruyor. Hafız İbrahim Erden 1967 yılında vefat ediyor. 1989 yılında Mustafa Erden, 1996 yılında ise Kemal Erden vefat ediyor.

Yıl 1996 Türkiye’de zincir marketlerin yeni yeni büyümeye başladığı zamanlarda İsmet Erden oğlunu ve yeğenlerini karşısına alıp,”çocuklar toptancı olarak bundan sonra büyük marketlerle çalışmak zorunda kalacağız, bu belli ama biz bir yandan bugüne kadar ekmek yediğimiz bakkalları da ayakta tutmalıyız.” demiş. Buradan yola çıkarak o yıllarda Tuzcum Market-Bakkal Birliğini başlattıklarını ve Faydam şirketine giden yolun ilk adımlarının bu süreçten sonra başladığını anlatıyor Erden.”Her ay bir hafta süre ile birçok indirimli ürünü bakkalımıza veriyorduk, onlarda aynı indirimi tüketiciye yansıtmaya başladı. 0 yıllarda ağırlıklı senetle alışveriş yapılıyordu, çek ise her bakkalda bulunamıyordu. Senet ödemek için bakkallarımızın bankaya gitmesi sıra beklemesi v.b süreç onlar için oldukça meşakkatli idi ve kredi kartı Türkiye’de yeni yeni ön plana çıkıyordu” diyor. Bu sebeple alternatif ödeme aracı arayışına giren Erden, alternatif olacak bir ödeme sistemi üzerinde araştırmalarına başlar ve kredi kartlarını yeteneklendirmeyi amaçlar.”Zira mevcut kredi kartında bir tek ödeme vadesi var iken gıda toplandığından farklı ürün grupları için farklı vadeler söz konusu idi. Bu konuda araştırmalarım beni Smart kart diye çipli bir karta götürdü. Bunun üzerine çeşitli çalışmalar gerçekleştirdim ve bunları duyan Esbank projemle yakından ilgilendi. Tek gayem projenin çalıştığını görmekti ve Esbank bu sistemi ilk olarak bize kurdu. Artık Tuzcular Şirketine has dizayn edilmiş ve tüm müşterilerinin sahip olduğu akıllı kartlar ile farklı vade opsiyonlarının olduğu Esbank tarafından uygulanan yeni bir ödeme sistemi gelmişti.”diyor.

Bu süreçte Haluk Erden bir yandan bunlarla uğraşırken diğer yandan eğitimini tamamlayarak Anadolu Üniversitesi iktisat Bölümünden mezun olur ve artık farklı hayalleri vardır.

“ŞİRKETİN ADINI BABAM KOYDU”

Bütün Türk aile şirketlerinde olduğu gibi iş yaşantısındaki vizyon farklılıklarına bir de aile büyüklerinin eksikliği eklenince Tuzcular şirketinde de çatırdamalar başlamış. İsmet Erden, 4. Kuşak kuzenleri ile Haluk Erden arasındaki şirket içi huzursuzlukların zaman için¬de şirkete ve bireylere daha büyük zararlar vereceği öngörüsüyle, oğlundan farklı bir alanda farklı bir şirket kurmak üzere yaklaşık 100 yıllık ata yadigarından ayrılması tavsiyesinde bulunmuş.”Tuzcular’ın dededen kalma, babadan miras olan bir şirket olmasının yanı sıra iş hayatının bazı gerçekleri mantıkla karar vermeyi gerektirir. Yani ya yapmak istediklerimi ve yetenekleri-mi daha iyi değerlendirmek için açık denizlere yelken açacaktım ya da şuan da Eskişehir’deki aile şirketinde olduğu gibi olanla devam eden ama düşünceleriyle kendine bile yetemeyen biri olacaktım” diyor Haluk Erden. 0 günü ise şöyle anlatıyor Erden,”Baba haklısın körelmemek için gitmem gerek dedim. Oğlum ne iş yapacağına karar verdin mi? dedi. Türkiye’de özel proje yazılımı yapacağım dedim. Babam, oğlum çok hayırlı ve uğurlu bir yola çıkacaksın ama aynı zamanda çok da zor bir yola çıkıyorsun. Bu ülkede bu işi yapıp da, rahata erdim dediğin bir günün olmayacak ama bu seni yolundan alıkoymasın. Izin verir misin şirketin adını ben koyabilir miyim; Oğlum inşallah ülkeye ve insanlığa faydalı işler yapın adı Faydam olsun dedi. Elini öptüm masama gittim kalemliğimi ve ceketimi alıp çıktım. Bir daha da aile şirketine hiç dönmedim.”

Haluk Erden artık adını babasının koyduğu ama kendi çizdiği yolda yürümeye başlıyor. Faydam’ın hikayesine geçmeden önce toptancı kökenli Haluk Erden’in,ArGe alanını seçmesinin nedenini anlatıyor bize kendisi; “Lise ikide, sınıfta kalınca babam bana bilgisayar hediye etti. Oğlum bu bilgisayar yakında her insanın hayatına girecek dedi. Tek şartı oyun oynamamamdı, onun dışında her şeyi yapabilirdim. Bu sayede bir yıl boyunca bilmediğim birçok programı alıp kurcalayarak öğrendim.Teknoloji dünyasını işte o zaman tanımaya başladım.”

“NESNELERİN İNTERNETİ ALANINDA KAYDA DEĞER ÇALIŞMALAR YAPTIK”

Ve 1998 yılında 35 metrekarelik bir dükkanda bir masa iki sandalye ile Faydam macerasına başladığını anlatıyor Haluk Erden ve ekliyor: “2005 yılına kadar özel proje yazılımları yaptık, kimi zaman kazandık, kimi zaman pazar olgunlaşmadığından kaybettik ancak bu Faydam ekibini yıldırmadı 2005 ten itibaren sadece yazılım değil veri toplama donanımlarımızı da yerli üretebilmek adına çalışmalara başladık:
Faydam olarak geçen süreçte evrilerek geliştirdikleri inovatif projeler ile yakın geleceğin yön vericisi nesnelerin interneti alanında önemli çalışmalara imza attıklarını belirtiyor Erden”Bugün sistemimizde kullandığımız yazılım ve donanımlarımızın tüm ArGe süreçleri Faydam Teknoloji bünyesinde gerçekleşiyor. Kablosuz veri cihazIarımızda da yüzde 98,25 yerlilik oranına ulaşmış bulunmaktayız. Veri toplama ve ölçümleme sistemlerine yönelik olarak 2012 yılın-da geliştirdiğimiz ve 2013 yılında üretimine geçtiğimiz Faydam Datalogger ile Türkiye’de önemli işlere imza attık. Şuanda nesnelerin interneti kapsamında; Kan bankaları, çevre, ürün izleme, içme ve kullanma suları, atık su yönetimi konularında kurulum ve veri yönetim hizmeti veriyoruz. Savunma Sanayi, raylı sistemler, sağlık sektörü, gıda sektörü’ne yönelik inovatif çözümlerimiz de mevcut’:

Yerli kurulmuş teknoloji şirketlerinin çok badi­reler geçirdiklerini böyle bir sektörde ayakta kalmak için zorlandıkları anlar olduğunu dile getiren Haluk Erden,”pes ettiğim anlar da oldu ama babam, hallo­lur oğlum derdi, senin kendinden şüphen var mı, bir yerde hak yedin mi. Harama el uzattın mı? Cevabın hayırsa demek ki zamanı var senin işinin, bekle! derdi. Ben bir işte anne-baba hayır duasının tek sermaye olduğuna inanıyorum. Faydam’ın büyümesi hız kazanmaya başladığı nda babamda, dünyadaki görevlerinden birini tamamladı ve bir sonra karşıla­şacağımız bir sonraki sefere kadar bizlere veda etti. 2013’te babam İsmet Erden’i kaybettik… Bazen bana soruyorlar baban sana miras nasıl bir iş bıraktı diye, sizce bir önemi var mı? 40 yaşıma kadar Babalı bir ömür geçirdim ve Rahmetli Babamla doyumsuz anılar biriktirdim bundan daha büyük miras olabilir mi”diyor Erden.

Şimdi oğlu Can İsmet ve yeğeni YunusCan ile anı biriktirme vakti olduğunu söylüyor Haluk Erden ve hem yeğeni hem oğlu için gerçekleşmesini istediği bir hayalini anlatıyor, “Bir gün Klimanjaro dağının zirvesine birlikte çıkarak gecenin karanlığında zirve­nin manzarasını Faydam bünyesinde geliştirmekte olduğumuz yerli gece görüş kamerası ile ölümsüz­leştirirken, orada İsmet Erdeni bir kez daha rahmetle anacağız.”

Hayat dersini Babam’ dan aldım ben, şimdi 44 yaşındayım ve diyorum ki; “Hayat bu işte ne tarifler nede yöntemler işe yarıyor bazı şeyleri güzel kılma­ya. Aradığınız eski tadlar için; baba gerekiyor…”